Máy kinh vĩ là gì? Cấu tạo máy kinh vĩ?

Máy kinh vĩ là gì?

Máy kinh vĩ là dụng cụ đo lường các góc đứng và góc mặt trong không gian. Máy có độ chính xác đạt đến một giây (góc).  

Máy kinh vĩ

Máy kinh vĩ tên tiếng Anh là gì? Máy còn có một tên gọi là máy kinh vĩ số DT- Digital Theodolite xuất hiện từ những năm 70. Máy kinh vĩ có cấu tạo không quá phức tạp và được phân chia thành nhiều loại theo những cách phân loại riêng.

Cấu tạo máy kinh vĩ

Cấu tạo máy kinh vĩ bao gồm 3 bộ phận chính như sau:

1, Bộ phận cân bằng, định tâm:

• Bộ phận cân bằng gồm thủy bình dài để cân bằng.

• Bộ phận định tâm gồm dây dọi, dọi tâm laser, dọi tâm quang học

2, Bộ phận ngắm  bao gồm 3 hệ thấu kính là vật kính, thị kính và kính điều quang. Bộ phận này có 3 trục cơ bản là

• Trục ngắm là đường nối quang tâm kính vật và giao điểm dây chưa thập
• Trục hình học là trục đối xứng của ống kính.
• Trục quang học là đường nối quang tâm kính vật và quang tâm kính mắt.

3, Bộ phận đọc số gồm:

• Bàn độ đứng
• Bàn độ ngang
• Bàn độ của máy kinh vĩ được mã hóa chính xác đến  0’’,01 và nhờ bộ xử lý CPU mà trị số đo của hướng được hiển thị trên màn hình và lưu giữ trong bộ nhớ của máy tốt hơn. Khi cần sử dụng, xử lý số liệu thì bạn có thể xuất và nhập vào máy tính nhanh chóng. Máy còn có một bàn phím để người đo dễ điều khiển hơn. Và tùy vào mỗi loại máy kinh vĩ mà cấu tạo có chút thay đổi nhưng vẫn giữ cấu tạo cơ bản trên, đồng thời có những điểm ưu việt khác.

Cấu tạo máy kinh vĩ điện tử

Các loại máy kinh vĩ

Máy kinh vĩ được chia thành nhiều loại theo từng cách phân loại riêng mà quý vị có thể tham khảo dưới đây.

Thứ nhất, dựa theo cách đọc số, máy được phân loại thành:

• Máy kinh vĩ cơ học: Có cấu tạo bàn độ bởi kim khí vạch khắc và các vạch được chia trực tiếp trên bàn độ, người dùng đọc số bằng kính lúp. Máy này là dòng cũ và công nghệ lạc hậu, không còn được dùng hiện nay.
• Máy kinh vĩ quang học: Có cấu tạo bàn độ được sản xuất từ thủy tinh. Máy có thiết bị đọc số trực tiếp gắn ở bên trong cấu tạo. Máy này được nhiều người chọn lựa sử dụng hiện nay vì khá tiện lợi mà công nghệ cũng cho kết quả chính xác. Tuy nhiên, nhược điểm của máy là người dùng phải trực tiếp đọc số, không truyền tiếp số liệu trực tiếp ra máy tính được, không tự động hóa quá trình đo.
• Máy kinh vĩ điện tử: Là máy hiện đại nhất được đánh giá cao. Sử dụng công nghệ tiên tiến, có thể xuất kết quả ra màn hình tinh thể lỏng, đọc số dễ dàng đồng thời kết nối với thiết bị khác để xuất dữ liệu, có thể đo tự động hóa.

Máy kinh vĩ điện tử

Nếu dựa theo chức vụ đo góc sẽ có các loại sau:

• Máy dùng chức vụ độ-phút-giây: Máy này khá phổ biến hiện nay, thiết kế cấu tạo gồm có một vòng tròn được chia thành 360 độ và mỗi độ trong đó chia thành 60’, mỗi phút sẽ chia thành 60’’.
• Máy sử dụng chức vụ Grad: Máy có vòng tròn theo mỗi grad. Mỗi Grad chia thành 10 đề xi grad, và cứ 1 đề xi grad sẽ chia tiếp thành 10 xăng ti grad,… Hệ grad này khá tiện dụng trong việc lập trình trên máy tính, tuy nhiên do hệ chia này khá mới mẻ ở nước ta nên không phổ biến, chủ yếu sử dụng ở các nước châu Âu.
• Máy dùng li giác: Một vòng tròn sẽ được chia thành 6400 li giác. Hệ đo này không có ở nước ta và loại máy này được sử dụng chủ yếu ở Mỹ.

Nếu phân theo độ độc quyền chuẩn xác: Độ chuẩn xác là thông số  sai số trung phương đo góc, là độ chính xác của máy kinh vĩ trong quá trình thực hiện một vòng đo:

• Máy kinh độ vĩ chuẩn xác cao: Máy có độ đo góc nhỏ hơn 2’’
• Máy kinh vĩ chính xác: Máy có độc quyền đo góc từ 3 đến 5’’
• Máy kinh vĩ chuẩn xác trung bình: Máy có độ chuẩn xác trung phương đo góc lớn hơn 5’’

Mỗi loại máy có chức năng và độ chính xác khác nhau cũng như giá cả riêng do đó khi chọn mua, quý vị tham khảo kỹ để chọn lựa đúng nhất!

Nguồn: sieuthitracdia.com