Các bộ phận máy kinh vĩ và cách sử dụng máy kinh vĩ
Máy kinh vĩ là dụng cụ đo lường được sử dụng phổ biến nhiều trong ngành trắc địa. Máy có cấu tạo với nhiều bộ phận khác nhau và khi sử dụng sẽ kết hợp linh hoạt để đem lại kết quả chính xác, tiện lợi đo đạc. Vậy máy có những bộ phận nào và sử dụng ra sao?
Các bộ phận máy kinh vĩ
Là dụng cụ đo lường các góc mặt, góc đứng trong không gian hay đo khoảng cách, đo độ cao…máy kinh vĩ được thiết kế để ngắm và đo, xuất dữ liệu. Mỗi dòng máy có những đặc điểm riêng trong cấu tạo. Xét về ba loại máy chính là máy kinh vĩ cơ học, máy kinh vĩ quang học và máy kinh vĩ điện tử có những điểm khác biệt nhau. Hiện nay chỉ còn máy kinh vĩ quang học và điện tử là được sử dụng bởi máy cơ học hạn chế đo đạc hơn vì thế mà công nghệ đã lạc hậu, không còn được dùng. Cấu tạo máy kinh vĩ quang học và điện tử khác nhau ở việc đọc số và xuất dữ liệu. Máy quang học phải đọc số và ghi trực tiếp chứ không như máy điện tử có thể xuất ra màn hình LCD và kết nối với máy tính. Vì thế mà máy kinh vĩ điện tử được sử dụng nhiều hơn.
Máy kinh vĩ điện tử
Các bộ phận máy kinh vĩ cơ bản là:
- Bộ phận cân bằng bao gồm thủy bình dài .
- Bộ phận định tâm có dây dọi, dọi tâm laser và dọi tâm quang học
- Bộ phận ngắm có vật kính, thị kính và kính điều quang. Bộ phận này có 3 trục là trục ngắm, trục hình học, trục quang học
- Bộ phận đọc số gồm bàn độ đứng, bàn độ ngang và với máy kinh vĩ điện tử có màn hình LCD.
Tùy vào từng loại máy và dòng máy kinh vĩ mà cấu tạo có thể thêm một số bộ phận cũng như thiết kế khác nhau. Từ cấu tạo và công nghệ khác nhau mà giá bán máy kinh vĩ cũng khá riêng, theo thương hiệu và loại máy. Máy kinh vĩ điện tử thường có giá cao hơn so với máy kinh vĩ quang học.
Cách sử dụng máy kinh vĩ
Máy kinh vĩ được sử dụng trong nhiều trường hợp đo đạc khác nhau. Khi thực hiện dùng máy kinh vĩ, người dùng cần đặt máy tại vị trí tương đối bằng phẳng, thực hiện cân bằng máy, thực hiện đo và ngắm máy kinh vĩ.
Đặt máy trên mặt đất bằng (nguồn: internet)
Phần 1, hướng dẫn cân máy kinh vĩ. Để thực hiện cân bằng máy, bạn thực hiện theo hai cách:
- Cách 1 là dùng bọt thủy: Bạn điều chỉnh 2 ốc cân chỉnh A và B và bọt thủy vào trung tâm vòng tròn.
- Cách 2 là dùng đĩa cân chỉnh: Bạn nới lỏng ốc kẹp ngang, đặt đĩa song song với đường nối ốc A và B. Sau đó xoay tròn đĩa xung quanh trục đối xứng dọc theo góc 90 độ. Điều chỉnh ốc C, bọt thủy nằm trung tâm của đĩa cân.
Phần 2, hướng dẫn đo máy kinh vĩ điện tử. Để thực hiện đo đạc bằng máy kinh vĩ, bạn thực hiện theo các bước sau:
- Để mở/tắt máy: bạn nhấn và giữ nút Power.
- Để dời vị trí góc sang trái hay phải : nhấn phím R/L, trên màn hình hiển thị góc ngang đổi thành: Hl xxx xx’ xx”, góc ngang khi đó sẽ tăng lên nếu bạn xoay thiết bị ngược chiều kim đồng hồ
- Để cài đặt góc ngang về “0”: Bạn nhấn phím OSET, không giữ thả ra, giá trị góc ngang khi đó sẽ đổi thành 0000 00’ 00”.
- Để dời vị trí góc đứng lên hay xuống dốc: Bạn thực hiện nhấn phím [V%], khi đó phương pháp đo góc đứng sẽ được chuyển thành phương pháp đo % độ dốc.
Cách ngắm máy kinh vĩ
Thực hiện ngắm bằng máy kinh vĩ
Để điều chỉnh và ngắm bằng máy kinh vĩ, bạn thực hiện theo hai điều chỉnh sau:
- Điều chỉnh dây chữ thập: Lúc này bạn hướng ống kính lên trời hoặc nơi có bề mặt ánh sáng đồng nhất, tiến hành xoay thị kính cho đến khi xuất hiện 2 đường chữ thập có màu đen rõ nét. Khi đó, trên thang đo sẽ chỉ ra hướng chính xác cần ngắm đến.
- Điều chỉnh ảnh ngắm: Bạn mở bàn kẹp ngang và đứng, hướng thấu kính đến mục tiêu rồi đóng bàn kẹp. Tiến hành dùng khóa ở thị kính quang học điều chỉnh độ rung một thời gian cho đến khi nhìn thấy mục tiêu. Thực hiện dời dây chữ thập bằng cách mở ốc cân chỉnh 2 đường tiếp tuyến ngang và đứng để đến gần mục tiêu. Điều chỉnh tiếp tục độ rung cho đến lúc mà ảnh ngắm rõ nét và không còn bị ảnh hưởng bởi góc thị sai.
Trên đây là một số chi tiết về bộ phận máy kinh vĩ và cách sử dụng cân bằng máy, đo đạc hay ngắm đo đạc bằng máy kinh vĩ cơ bản. Quý vị có thể tham khảo thêm thông tin cùng công ty Trường Sơn để được biết đầy đủ chi tiết về từng loại máy và sử dụng trong những trường hợp khác nhau!
Nguồn: sieuthitracdia.com
Vui lòng thực hiện các vấn đề dưới đây: